Τα ετερόνυμα έλκονται... μέχρι να γνωριστούν

Η φράση «τα ετερόνυμα έλκονται» αποτυπώνει την πρωταρχική γοητεία που πηγάζει από τις διαφορές, μια φυσική δύναμη που ωθεί τα αντίθετα να συναντηθούν και να συνδεθούν. Στην ουσία της, υπονοεί ότι η έλξη αναδύεται από την ποικιλομορφία – τις αντίθετες φύσεις, τις διαφορετικές προοπτικές και τις ξεχωριστές ιδιοσυγκρασίες – δημιουργώντας ένα δυναμικό πεδίο που εμπλουτίζει τις ανθρώπινες σχέσεις. Ωστόσο, αυτή η έλξη ενέχει και την πρόκληση της αρμονίας, καλώντας τα «ετερόνυμα» να αναζητήσουν ισορροπία πέρα από την επιφανειακή γοητεία που αρχικά τα ένωσε.

Χτίζοντας επάνω σε αυτή την έννοια της αρχικής έλξης, η φράση «τα ετερόνυμα έλκονται μέχρι να γνωριστούν» εισάγει μια πιο σύνθετη διάσταση, υπογραμμίζοντας ότι η ανάδειξη των διαφορών κορυφώνεται και ίσως προβληματίζει, όταν η οικειότητα αποκαλύπτει τις βαθύτερες πτυχές των συντρόφων. Αυτή η μετάβαση από την έλξη στην βαθύτερη κατανόηση του συντρόφου και άρα στην ανάδειξη των διαφορών τους, προσκαλεί τις σχέσεις να εξελιχθούν, να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που προκύπτουν από τις αντίθετες ταυτότητες και να αναζητήσουν μια ισορροπία που υπερβαίνει την αρχική έλξη.

Στο παρόν άρθρο (που αφορά αποκλειστικά στα ετερόφυλα ζευγάρια), η φυσική ερωτική έλξη συνυφαίνεται με την μετέπειτα καθημερινή ψυχολογία, ως στοχαστικός οδηγός, καταρχάς εστιάζοντας στην διαφορετικότητα του τρόπου ερμηνειών και νοηματοδοτήσεων μεταξύ ανδρών και γυναικών (βασικός πυρήνας εντάσεων και παρερμηνειών), και κατά δεύτερον, αποκαλύπτοντας πώς αυτές οι συγκεκριμένες διάφορες είναι διαμορφωμένες από τα συστήματα που πλαισιώνουν τη ζωή μας και διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στη συνολική δυναμική των σχέσεων.

Η συστημική προσέγγιση ερμηνεύει τις διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών ως προϊόντα αλληλεπιδράσεων μέσα σε κοινωνικά, πολιτισμικά, οικογενειακά ακόμη και βιολογικά πλαίσια. Αυτές οι τάσεις, αν και όχι απόλυτες, διαμορφώνονται από τα συστήματα που τις ενισχύουν, καθορίζοντας ρόλους και συμπεριφορές που επηρεάζουν τη σύνδεση.

Η κληρονομιά των οικογενειακών προτύπων, συνδυαζόμενη με βιολογικές και νευρολογικές διαφορές στη διαδικασία ερμηνείας των φύλων, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο, επηρεάζοντας την αντίληψη και την έκφραση του εαυτού. Η αρχική έλξη δοκιμάζεται, καθώς η οικειότητα φέρνει στην επιφάνεια τις προσδοκίες, τις ανασφάλειες και τις διαφορετικές προσεγγίσεις στην ανάλυση, με τις γυναίκες να αναζητούν συναισθηματική ανταπόκριση και τους άνδρες να πιέζονται από την πολυπλοκότητα.

Κατά τη διάρκεια της ψυχοθεραπείας ζεύγους συχνά παρατηρείται ότι οι γυναίκες τείνουν να ερμηνεύουν τις καταστάσεις με έμφαση στη συναισθηματική διάσταση, υιοθετώντας μια αναλυτική προσέγγιση που εξετάζει λεπτομέρειες και συμφραζόμενα. Αυτή η διαδικασία συχνά συνδέεται με την καλλιέργεια της ενσυναίσθησης και την αναζήτηση βαθύτερων νοημάτων, ενώ οι ανδρες κυρίως ερμηνεύουν τα γεγονότα με πιο πρακτική και στοχευμένη οπτική, εστιάζοντας σε λύσεις και αποφάσεις με βάση τη λογική και την αποτελεσματικότητα. Αυτή η προσέγγιση μπορεί να προκρίνει την άμεση δράση έναντι της συναισθηματικής ανάλυσης. Όσον αφορά στους ρόλους εντός της οικογένειας, οι στερεοτυπικές κοινωνικές νόρμες έχουν συνδέσει τις γυναίκες με ρόλους φροντίδας, συναισθηματικής υποστήριξης και διαχείρισης της οικιακής αρμονίας. Αυτοί οι ρόλοι ενισχύουν την τάση για λεπτομερή ανάλυση και συναισθηματική εμπλοκή. Ενώ οι άνδρες, κατευθύνονται προς ρόλους παροχής, προστασίας και λήψης αποφάσεων, με έμφαση στη δομή και την εξωτερική σταθερότητα. Αυτό διαμορφώνει μια προδιάθεση για πρακτική και λιγότερο συναισθηματικά φορτισμένη ερμηνεία.

Η ψυχοθεραπεία ζεύγους, προτείνει μεθόδους όπως η κυκλική διερεύνηση, οι ανοιχτές ερωτήσεις και η αναπλαισίωση, με στόχο να διευκρινιστούν οι ανάγκες, να αναλυθεί η διαφορετικότητα, να διαχωριστεί από την ερμηνεία αποσύνδεσης που αισθάνονται και οι δύο σύντροφοι και να καλλιεργηθεί μια εποικοδομητική ανταλλαγή οπτικών, προάγοντας μια ισορροπία που τιμά τη μοναδικότητα κάθε φύλου.

Η αρχή της ομοιόστασης, θεμελιώδης στη θεωρία των συστημάτων, υπογραμμίζει ότι οι σχέσεις προσαρμόζονται με σκοπό την ισορροπία και όχι τη διάλυση. Όταν ο κοινός στόχος – η σύνδεση, η κατανόηση και η ασφάλεια – αναγνωρίζεται, οι διαφορές στη σκέψη μπορούν να συνυπάρξουν αρμονικά, εφόσον οι σύντροφοι αποδεχτούν τις εσωτερικές τους διεργασίες.

Όπως τόνισε ο John Bowlby, «η επιθυμία για σύνδεση και ασφάλεια αποτελεί τον πυρήνα της ανθρώπινης φύσης», αντανακλώντας μια βαθιά εγγενή ανάγκη για αποδοχή και ανήκηση.

Στις σχέσεις, αυτή η ανάγκη συναντά την πρόκληση της διαφορετικότητας, αλλά και τη δυνατότητα μιας μοναδικής συμπληρωματικότητας. Όι γυναίκες προσφέρουν την αναλυτική τους ευαισθησία και οι άνδρες τη δομημένη τους σταθερότητα

Έτσι δημιουργείται ένα πλαίσιο όπου τα πλεονεκτήματα συναντώνται, οι εντάσεις αμβλύνονται και η ισορροπία ενισχύεται Και επειδή "όπου υπάρχει έλξη, υπάρχει και τρόπος" , μέσα από την αποδοχή, χωρίς κριτική ή επιβολή αλλαγής, οικοδομείται μια σχέση που τιμά τη μοναδικότητα κάθε ατόμου, υφαίνοντας έναν ιστό ενότητας ικανό να αντέξει τις δοκιμασίες του χρόνου, με σεβασμό προς τα συστήματα που διαμορφώνουν την ανθρώπινη εμπειρία .

Της Αννάνθης Κοκκινίδη

Ψυχολόγου - Συστημικής Ψυχοθεραπεύτριας

Κέντρου Συστημικής Ψυχοθεραπείας "ΤΟ ΜΟΤΊΒΟ"